Παρόλο που είναι απολύτως φυσιολογικό το παιδί μας να απογοητεύεται όταν χάνει σε κάτι για το οποίο έχει δουλέψει σκληρά, όπως π.χ. ένας αγώνας πρωταθλήματος ποδοσφαίρου, είναι εξίσου σημαντικό να μάθει να αποδέχεται την απώλεια χωρίς αισθήματα πικρίας ή χαμηλής αυτοεκτίμησης. Ένα παιδί που δεν έχει μάθει να χάνει διατηρώντας την ψυχραιμία του, δυσκολεύεται να κάνει φίλους και συχνά απογοητεύεται από τις αποτυχίες του.
Ακολουθούν μερικοί τρόποι να ενθαρρύνετε το παιδί σας να χάνει με αξιοπρέπεια:
• Καλλιεργείστε την ενσυναίσθηση του. Το να αντιδράει άσχημα όταν δεν κερδίζει, πληγώνει τα παιδιά με τα οποία παίζει. Ζητήστε του να σκεφτεί πώς θα ένιωθε αν κάποιος θύμωνε μαζί του, όταν έκανε κάτι για το οποίο αισθανόταν περήφανο. Πείτε του ότι είναι "εντάξει" να στεναχωριέται για την ήττα, αλλά θα πρέπει να προσπαθήσει να μην πληγώνει τους άλλους γι' αυτό.
• Παίξτε συνεργατικά παιχνίδια. Τα μη ανταγωνιστικά παιχνίδια που δεν καταλήγουν σε νίκη ή ήττα, βοηθούν το παιδί να μάθει πώς είναι να παίζει ομαδικά. Καθώς τα παιδιά μεγαλώνουν, θα πρέπει να αρχίσουν να παίζουν με συμπαίκτες για να πετύχουν έναν κοινό στόχο.
•Δώστε έμφαση στην προσπάθεια, και τη διασκέδαση. Πείτε του «το θέμα δεν είναι αν κερδίζεις ή χάνεις, αλλά πώς παίζεις το παιχνίδι». Αφού το παιδί παίξει ένα παιχνίδι με κάποιο φίλο/φίλη ρωτάμε: "Πέρασες καλά;" αντί για "Ποιος κέρδισε;" Προσφέρουμε έπαινο για οτιδήποτε πήγε καλά, όσο μικρό κι αν φαίνεται. Όσο περισσότερο βοηθάμε το παιδί να επικεντρωθεί στο να αναπτύξει τις δεξιότητες που απαιτούνται για να είναι σωστός παίκτης ανεξαρτήτου αποτελέσματος, τόσο λιγότερο σημαντική γίνεται η νίκη.
•Δείχνουμε στα παιδιά τι σημαίνει να είσαι καλός νικητής, αλλά και αξιοπρεπής χαμένος. Τους λέμε ότι οι καλοί νικητές δεν καυχιούνται για τις νίκες τους, ούτε σχολιάζουν αρνητικά τις ικανότητες κάποιου άλλου παίκτη που έχασε. Βοηθάμε το παιδί να μάθει να χάνει με αξιοπρέπεια, δίνοντάς του ευκαιρίες να χάσει παίζοντας εναντίον μας. Φαίνεται σκληρό, αλλά δεν θα μάθει ποτέ αυτή τη δεξιότητα, αν δεν την εξασκήσει. Και το πιο σημαντικό, δίνουμε εμείς ως γονείς το καλό παράδειγμα όταν χάνουμε, όταν χάνει η ποδοσφαιρική ομάδα που υποστηρίζουμε κ.λ.π. Επίσης, συγχαίρουμε πάντα τον νικητή.
•Εάν το παιδί μας χάνει τακτικά σε κάποιο παιχνίδι, ίσως χρειάζεται να κάνουμε ένα διάλειμμα για να στρέψουμε την εστίαση του σε άλλους τομείς της ζωής του, για τους οποίους μπορεί να αισθάνεται καλά. Να του μάθουμε πως είναι «εντάξει» να κάνει λάθη που και που, και πως δεν πρέπει να φέρεται σκληρά στον εαυτό του γι’ αυτό. Για παράδειγμα, αντί να θυμώνουμε για έναν κακό βαθμό στο σχολείο, του μιλάμε για το τι μπορεί να κάνει για να τα πάει καλύτερα.
Με τον καιρό, το παιδί θα μάθει πως στη ζωή υπάρχει τόσο η νίκη όσο και η ήττα, Και το βασικότερο, πως από μια ήττα δεν κρίνεται ολόκληρος ο πόλεμος.
Αναστασία Μάμαλη
Ψυχολόγος Ψυχοθεραπεύτρια
Comments